Wanneer mensen horen dat NeuroPhysics Therapy (NPT) werkt met beweging, is het begrijpelijk dat er associaties ontstaan met Graded Exercise Therapy (GET). Zeker voor mensen met ME/cvs, bij wie beweging vaak een dubbelzinnig onderwerp is, roept dat al snel vragen of zelfs wantrouwen op. Dit blog is bedoeld om helderheid te geven over het wezenlijke verschil tussen deze twee benaderingen.
Wat is GET?
Graded Exercise Therapy is een behandelmethode die jarenlang werd aanbevolen bij ME/cvs. De kern ervan is simpel: door lichamelijke activiteit stapsgewijs en planmatig op te bouwen, zou het lichaam langzaam sterker worden. GET gaat ervan uit dat mensen met ME/cvs gedeconditioneerd zijn: dat hun klachten grotendeels voortkomen uit inactiviteit.
In de praktijk pakt dit voor veel mensen met ME/cvs slecht uit. Het kernsymptoom van ME/cvs is immers niet zwakte, maar post-exertionele malaise (PEM): een verergering van klachten na minimale inspanning. Wie bij ME/cvs blijft ‘opbouwen’, kan daardoor juist instorten. Om die reden is GET inmiddels geschrapt uit de richtlijn van NICE (Verenigd Koninkrijk), en wordt het internationaal steeds meer losgelaten als standaardbehandeling.
Waarom NPT iets heel anders is
Hoewel NPT ook gebruikmaakt van beweging, is de aanpak fundamenteel anders. Bij NPT wordt het lichaam niet aangemoedigd om “meer te doen” of te bouwen aan uithoudingsvermogen. Integendeel: de therapie richt zich op het waarnemen en beïnvloeden van hoe het zenuwstelsel reageert op subtiele prikkels.
De oefeningen binnen NPT zijn traag, gecontroleerd, en worden altijd uitgevoerd binnen de grenzen van wat het systeem op dat moment aankan. Er wordt niet gewerkt met vaste schema’s, maar met voortdurende afstemming. Juist die afstemming op wat het lichaam zelf aangeeft — zonder eroverheen te gaan — maakt dat mensen met ME/cvs zich vaak veiliger voelen bij deze aanpak dan bij meer opbouwgerichte therapieën.
NPT gaat uit van het idee dat het lichaam onder bepaalde omstandigheden de mogelijkheid heeft zichzelf te herstructureren. Niet door ‘doorzetten’, maar door de juiste input op het juiste moment, en het leren waarnemen van hoe het systeem zich daarbij gedraagt. Dat is iets heel anders dan conditioneren of trainen. Het is ook geen symptoombestrijding, maar een poging om de communicatie in het zenuwstelsel opnieuw af te stemmen, van binnenuit.
Belangrijk onderscheid tussen GET en NPT
Om het verschil tussen GET en NPT helder te maken, volgt hieronder een overzicht in tabelvorm:
Kenmerk | Graded Exercise Therapy (GET) | NeuroPhysics Therapy (NPT) |
---|---|---|
Doel | Conditie opbouwen door steeds meer te doen | Zenuwstelsel opnieuw afstemmen via subtiele prikkels |
Uitgangspunt | Klachten door inactiviteit en deconditionering | Klachten als gevolg van verstoorde regulatie in het zenuwstelsel |
Werkwijze | Vaste opbouwschema’s (lineair) | Moment-tot-moment afstemming zonder prestatiedoel |
Tempo & intensiteit | Steeds iets meer doen, ongeacht hoe je je voelt | Zeer langzaam, gericht op wat je op dat moment aankunt |
Risico bij ME/cvs | Vergroot kans op PEM of terugval | Wordt door veel mensen met ME/cvs als veiliger ervaren |
Begeleiding | Instructief en vaak doelgericht | Observerend en afgestemd |
Erkenning van PEM | Niet of beperkt erkend | PEM wordt serieus genomen en actief vermeden |
Psychologische druk | “Doorzetten” en “niet toegeven” vaak aanwezig | Geen druk, geen oordeel, geen prestatieverwachting |
Mensen met ME/cvs hebben vaak terechte reserves als het gaat om therapieën waarin beweging centraal staat. Ze hebben geleerd dat “gewoon proberen” tot terugval kan leiden. Daarom is het belangrijk om duidelijk te maken dat NPT géén herverpakking is van oude ideeën over opbouw en doorzettingsvermogen.
NPT erkent juist dat het zenuwstelsel overbelast kan zijn, en dat herstel vraagt om verfijning in plaats van verharding. Niet méér doen, maar anders, en zachter. Het vraagt geen geloof, geen wilskracht en geen prestatiedrang, maar nieuwsgierigheid, afstemming en samenwerking met het lichaam.
Tot slot
Het is logisch dat mensen die NPT van buitenaf bekijken, denken aan GET. Er is een ruimte met apparaten, een begeleider, en een cliënt die beweegt. Maar wie de methode zelf meemaakt, merkt snel dat het iets totaal anders is.
NPT is geen Graded Exercise Therapy. Het is een fundamenteel andere benadering van herstel. Juist daarom is het belangrijk om dit onderscheid te blijven maken.
🎥 Sanne’s verhaal
Sanne, een Nederlandse vrouw die jarenlang ernstig ziek was door ME en POTS, deelt in deze video haar ervaring met GET (op 0,52) en daarna haar indrukwekkende proces met NPT in Australië. Haar verhaal geeft inzicht in wat NeuroPhysics Therapie kan betekenen wanneer reguliere opties tekortschieten.
👉 Bekijk ook haar website: powersanne.com